در هنگام بارندگی و زمانی که سطح جاده خیس باشد، میزان آب موجود در محل تماس تایر با جاده به خوبی نمی تواند جا به جا شود، تایر با جاده در تماس نبوده و روی لایه ای از آب که مقطع آن به صورت گوه است در حرکت خواهد بود. این پدیده اصطلاحا آب پیمایش نامیده می شود.

 

Aquaplaning

به دلیل کاهش سریع ضریب اصطکاک و افت شدید نیروی اصطکاک جنبشی، تایر قدرت کشانش خود را از دست می دهد و علاوه بر آن نیروهای بالا برنده ای که از سوی لایه نازک آب در ناحیه جلو به تایر اعمال می شود تایر اندکی بالاتر از سطح زمین قرار می گیرد و نهایتا کنترل وسیله نقلیه از دست راننده خارج می شود. طبق پژوهش های انجام شده در مرکز تحقیقات ناسا، سرعتی که در آن پدیده آب پیمایش اتفاق می افتد از رابطه زیر بدست می آید:

V= 6.36√P

در این فرمول V سرعت آب پیمایش بر حسب کیلومتر بر ساعت و P فشار باد تایر برحسب کیلوپاسکال است. البته فاکتورهای دیگری غیر از فشار باد مانند ضخامت لایه آب، طرح رویه و نوع بافت سطح جاده با پدیده آب پیمایش در ارتباط است. با توجه به رابطه فوق، اگر فشار باد تایر یک خودرو سواری برابر psi 28 باشد (193 کیلو پاسکال)، سرعت آب پیمایش برابر با 88 کیلومتر در ساعت خواهد شد و از آنجایی که چنین سرعتی در محدوده سرعت خودروهای سواری قرار دارد، بنابراین در صورتی که سطح جاده را آب پوشانده باشد پدیده آب پیمایش در “تایرهای سواری” اتفاق خواهد افتاد.

HydroplaneArticle-HydroplaneDiagram-590x220

یکی از راه های کنترل پدیده آب پیمایش استفاده از تایرهایی با طرح آب- گذر می باشد. در یک تایر باری که فشار باد آن حدود psi 90 یعنی معادل 620 کیلو پاسکال است، سرعت آب پیمایش برابر با 158 کیلومتر در ساعت خواهد شد که در حال حاضر چنین سرعتی برای تایرهای باری متصور نخواهد بود. به همین دلیل این پدیده در تایرهای باری اتفاق نمی افتد.

 

6.5-tip4-TireTread-140303

 

منبع: مکانیک تایر. محمد حسین فراهانی