شاید عبارت کنایی «راه رفتن مثل ربات» به زودی از کاربرد بیفتد، اما نه به این خاطر که هیچ انسانی دیگر مثل ربات راه نخواهد رفت، بلکه به این خاطر که راه رفتن ربات‌ها دیگر خشک و استاتیک نخواهد بود. این نوآوری مدیون تحقیقاتی‌ست که در سال‌های اخیر درباره‌ راه رفتن دینامیک انجام شده است. بر مبنای این تحقیقات، محققان دانشگاه ایالتی اورگان (Oregon State) آمریکا موفق شده‌اند که سریع‌ترین ربات دوپای جهان را با نام “ATRIAS” بسازند.

نسل جدیدی از ربات‌ها در راه است که با آن‌چه تاکنون از ربات‌ها در ذهن داشته‌ایم، متفاوت خواهد بود. سرعت بالاتر، تعادل بهتر، مصرف کم‌تر انرژی و واکنش مناسب‌تر در برخورد با موانع از محسنات این نسل از ربات‌ها است.

روبات آتریاس

سیاوش رضازاده، پژوهش‌گر ایرانی دانشگاه اورگان، طراح الگوریتم کنترلی “ATRIAS” است. این محقق جوان، دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در دانشگاه صنعتی شریف به پایان رساند و برای کسب مدرک دکترا به دانشگاه آلبرتا کانادا رفت و اکنون بیش از دو سال از دوره‌ پسادکترای خود را در دانشگاه اورگان به این پروژه اختصاص داده است. او در گفتگو با توانا تک به تشریح قابلیت‌های این ربات دوپا پرداخت و درباره این قدم مهم در توسعه‌ ربات‌ها چنین گفت: «ربات‌های پادار به علت هماهنگی بهتر با محیط‌های انسانی (نسبت به مثلا ربات‌های چرخدار) پتانسیل بهتری برای استفاده در حوادثی همچون زلزله و آتش‌سوزی دارند. اما با وجود برخی قابلیت‌های این ربات‌ها – چنان‌که تجربه‌ نیروگاه اتمی فوکوشیما بعد از سونامی نشان داد – هنوز استفاده از آن‌ها در این شرایط ممکن نشده است. یکی از دلایل اصلی این عدم توافق این بوده که حرکت این ربات‌ها در محیط‌های ناهموار و برنامه‌ریزی نشده با اختلال جدی مواجه می‌شد، در حالی‌که نسل جدید این ربات‌ها به دلیل تعادل در برابر اختلال‌های محیطی و قابلیت واکنش زنده و در لحظه، این قابلیت را خواهند داشت. علاوه بر این، طراحی و کنترل بهتر این ربات‌ها افق‌های جدیدی را برای فهم بهتر راه رفتن انسان، و ساخت و کنترل پاهای پروستتیک (مصنوعی) بهتر برای معلولان باز می‌کند.»

images (1)

در سال‌های اخیر قابلیت‌های بسیاری به ربات‌های دوپا اضافه شده، اما کارکرد سریع و پایدار آن‌ها در محیط‌های انسانی که همراه با شرایط پیش‌بینی نشده همچون برخورد به اشیا یا راه رفتن روی سطوح ناهموار است، هنوز کاملا میسر نشده است. در راستای گامی برای حل این مشکلات، پژوهش‌گران دانشگاه ایالتی اورگان با طراحی ربات بر مبنای ساختاری نوآورانه با پاهایی انعطاف‌پذیر و با تعریف الگوریتم‌های کنترلی جدید، سطحی دیگر از راه رفتن رباتیک را به نمایش گذاشتند که با سرعت ۹.۱ کیلومتر بر ساعت، سریع‌تر از هر ربات دوپای دیگر است و در عین حال در برابر شرایطی همچون ضربات سنگین و برخورد ناگهانی با سطوح ناهموار (تا ۱۵ سانتی‌متر) تعادلش را از دست نمی‌دهد. شایان ذکر است که “ATRIAS” بیش از آن‌که بر مبنای راه رفتن انسان‌ها باشد، از پرندگان الهام گرفته است که سابقه‌ تکاملی طولانی‌تری از انسان در راه رفتن بر روی دو پا دارند. همچنین، این ربات‌ برای واکنش نیاز به سیستم بینایی ندارد بلکه می‌تواند در مواجهه با موانع در لحظه واکنش متناسب را نشان دهد.

atrias-robot-walking

منبع :  mime.oregonstate.edu